سنگ نمای ساختمان

چه نوع سنگ نمایی مناسب کدام منطقه است؟ قیمت کدام سنگ نما مناسب است؟ ویژگی‌های مختلف و متنوع انواع سنگ نما چیست؟ معیارهای انتخاب سنگ نما چیست؟ و سوالات زیاد دیگری که هر معمار با سابقه‌ای برای ساخت یک نما، درباره‌ی سنگ نمای ساختمان در ذهن خود می‌پرسد نشان از اهمیت انتخاب درست سنگ نما ساختمان است. همه‌ی این اهمیت‌ها به دلیل هزینه بالای سنگ نما و همچنین غیر قابل تغییر بودن سنگ نما پس از نماکاری ساختمان‌ها است.

سنگ نمای ساختمان | انواع سنگ نما

ساخت نماهای خیره کننده با سنگ نمای ساختمان

استفاده از سنگ‌های نمای که شکوه و جلال خاصی به ساختمان می‌بخشد، باعث خیره شدن نگاه‌ها به ساختمان‌ها می‌شود. در واقعیت نماها، شخصیت یک بنا هستند به گونه‌ای که زیبایی و چشم نوازی سنگ نمای یک ساختمان موجب می‌شود که بنا با همان نما شناخته شود و حتی به شهرت برسد. به نحوی که هویت یا نام مستعاری از طریق سنگ نما برای بنا ساخته می‌شود. هنگامی که نمای ساختمانها زیباتر و خاص‌تر شوند بر نمای کلی محله و حتی شهر نیز تاثیر بسزایی می‌گذارند. نمای ساختمان یکی از مهمترین عناصر ساختمان می‌باشد. چراکه در برابر عوامل جوی خارجی مثل برف، باران، یخبندان و… که موجب آسیب دیدن ساختمان می‌شوند به عنوان یک مانع اولیه عمل می‌کند. در این مطلب با آگاهي از تنوع سنگ‌هاي ساختمانی موجود در ايران كه باعث شده به ايران لقب “بهشت سنگ” داده‌ شود، به بررسی سنگ‌های مناسب برای استفاده در نمای ساختمان می‌پردازیم‌.

مزایای استفاده از سنگ نمای ساختمانی

از مزایای انتخاب سنگ به عنوان متریال مورد استفاده در ساخت نمای یک ساختمان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تولید آسان و در دسترس بودن
•  رنگ‌های طبیعی
•  مقاومت در برابر اشعه UV
• مقاومت در برابر آتش سوزی و ضربه
•  تنوع مناسب و دوام زیاد

که همه این محاسن مشروط به انتخاب صحیح و متناسب نوع سنگ با کاربرد آن می‌باشد. که درصورت انتخاب اشتباه نوع سنگ نما امکان ایجاد مشکلاتی مانند اینکه سنگ‌های گرانیتی و صیقلی چسبندگی کمی به نمای ساختمان دارند و باید در زمان استفاده با تمهیدات خاصی کار شوند و یا اینکه بعضی از انواع سنگ، وزن بالای دارند که موجب افزایش وزن نمای ساختمان می‌شوند.

قیمت سنگ نمای ساختمانی | سنگ نما

ابعاد سنگ نمای ساختمان

نکته مهم در ابعاد سنگ نمای ساختمان، عدم پیروی آن‌ها از یک استاندارد مشخصي می‌باشد و تنها با ابعاد عرضشان قابل تفکیک می‌باشند‌، که امروزه اکثر سنگ های نما دارای عرض 40 سانتي متر می‍‌‌باشند که به اشتباه با اصطلاح؛ 40 طولي شناخته مي‌شوند و مقصود همان سنگ نما با عرض 40 سانتي متر و طول آزاد می باشد که به طور مثال طول آن می تواند 2 متر باشد. البته در گذشته از سنگ‌ نما با عرض‌های كمتر نیز استفاده مي‌شد و مي‌توانيد در نمای خانه‌هاي قديمي آنها را مشاهده کنید ولي هم اکنون از سنگ‌هاي با عرض كمتر يا بيشتر براي دکوراسیون داخلي مثل قرنیز، كف‌، پله‌ها و… استفاده مي‌شود. باید این نکته را مد نظر داشت که هرچه ابعاد سنگ نما ساختمان کوچکتر باشد، هزینه برش و پولیش آن بیشتر می‌شود و سنگ نماهای با برش‌های کوچکتر قیمت بالاتری نسبت به سنگ‌های نمای با عرض 40 سانتی متری دارند.  به سنگ‌های با سایز و اندازه بزرگتر سنگ اسلب می‌گویند به دلیل تکنولوژی مورد نیاز برای تولید و حساسیت‌های لازم در فرایند فراوری آن، دارای قیمت بالاتری نیز هستند که بیشتر برای دکوراسیون داخلی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

انواع سنگ نمای ساختمان

هر سنگی برای استفاده و کاربرد در شرایط و مکان خاصی، مناسب است و برای کاربری‌های گوناگون باید از نوعی سنگ متناسب با آن استفاده کرد. سنگ‌ نما باید مقاومت بالایی در برابر گرما، رطوبت، سرما و اشعه UV خورشید داشته باشد و به همین دلیل سنگ‌های تراورتن، گرانیت، سنگ چینی و سنداستون از لحاظ فنی به ترتیب بهترین نوع سنگ‌های نما هستند و با در نظر گرفتن آیتم‌های هزینه و در دسترس بودن و سلیقه، می‌توانید از بین این گزینه‌ها، انتخاب خود را انجام دهید.

سنگ نما | خرید سنگ نمای ساختمان

سنگ مرمریت

به این خاطر که در شهرهای بزرگ و صنعتی با افزایش آلودگی هوا شاهد بارش باران‌های اسیدی هستیم، مقاومت سنگ نمای ساختمان در برابر باران‌های اسیدی هم به یک مسئله‌ای حائز اهمیت تبدیل شده است. این بدان معنی است که در صورت بارش باران‌های اسیدی، عناصر تشکیل دهنده سنگ نما با آب ترکیب نشوند و همچنین ساب و جلای خود را از دست ندهند. البته این مشکل بیشتر متوجه سنگ‌های ساختمانی با تخلخل بالا و درصد آهک زیاد، می‌شود که می‌توان بیشتر مرمریت‌ها را جزء این نوع سنگ‌ها دانست. تمام سنگ‌های رسوبی حاوی مقادیر قابل توجهی آهک می‌باشند ولی میزان عناصر و فلزات مختلف موجود در آن‌ها بر میزان مقاومتشان در برابر باران‌های اسیدی اثر می‌گذارد و به همین دلیل استفاده از سنگ مرمریت به عنوان سنگ نما توصیه نمی‌شود.

نوع ترکیب کانی‌ها و اجزای تشکیل دهنده سنگ مرمریت به نحوی است که اغلب بسیار سریع دچار هوازدگی سطحی و به مرور زمان هوازدگی عمقی می‌شوند. واکنش‌های هوازدگی ابتدا در سطح سنگ شروع به رخ دادن می‌کند و سپس با نفوذ آب به رگه‌ها، شاهد خوردگی و حل شدن کناره‌های درزها خواهیم بود. در فصل زمستان، رطوبت به درزهای ایجاد شده نفوذ می کند و هنگام یخ زدن، باعث می‌شود تا نمای ساختمان دچار ترک‌های عمیق شود و زیبایی و جلای خود را از دست می‌دهد. تأثیر باران یا آب‌های سطحی بر روی سنگ نما هر چقدر کند و تدریجی باشد ولی بالاخره به مرور زمان رخ می‌دهد، و متاسفانه این تاثیر اکثراً به شکل یکنواخت صورت نمی‌گیرد.

مشخصات سنگ نمای مرمریت

اگر قسمتی از سنگ مرمریت حاوی ترکیبات سیلیس باشد، بیشتر از بخش‌های کربناتی در برابر خوردگی از خود مقاومت نشان می‌دهند و این امرموجب تخریب غیریکنواخت نمای ساختمان می‌شود و در نهایت ظاهری آبله‌ رو در سنگ ایجاد می‌شود. مرمریت بکاربرده شده برای سنگ نما در اثر خوردگی، پوسته پوسته می‌شود مگر در صورتی که دارای ضخامت بسیار زیادی باشد (حداقل ۴ سانتیمتر) آن هم در نوع مرمریت سیلیسی، چراکه ضخامت زیاد مانع نفوذ آب و خوردگی عمیق سنگ می‌شود و در نتیجه ترک‌های عمیق دیرتر و یا هرگز ایجاد نمی‌شوند، همچنین باید سطح مرمریت مورد استفاده برای سنگ نما، بدون ساب باشد که با تیشه‌ای کردن یا بادبر کردن می‌توان سطحی ناهموار ایجاد نمود.

با ایجاد سطحی متخلخل بر روی سنگ، حتی در صورت دچار شدن سنگ به هوازدگی و تخریب سطحی ولی ایراد در تخلخل‌های سطح از بین می‌ود و قابل تشخیص نمی‌باشد مثال معروف استفاده از مرمریت به عنوان سنگ نما، ساختمان برج آزادی تهران است که در آن از مرمریت شهیادی استفاده شده است، ولی با سطحی غیر براق و به صورت ناصاف و بسیار ضخیم که پس از گذشت سالیان طولانی همچنان دارای مقاومت خوبی می‌باشد و مثال دیگر استفاده از سنگ‌های مرمریت گندمک به عنوان سنگ نما است که معمولاً این سنگ را نیز به صورت تیشه‌ای یا سند بلاست یا بادبر استفاده می‌کنند تا سطح سنگ غیر براق شود و کمترین ضخامت مورد استفاده از آن به عنوان سنگ نما 2/5 سانتیمتر است.

سنگ نمای ساختمان | انواع سنگ نمای ساختمان

سنگ تراورتن

سنگ نما های با جنس تراورتن در مقایسه با سنگ‌های دیگر مقاومت خوبی در برابر سرما، گرما، اشعه UV نور خورشید و رطوبت هوا دارند. طی سال‌های اخیر با پیشرفت تکنولوژی ماشین آلات استخراج و فرآوری، استفاده از سنگ تراورتن در ایران فراگیر شده‌است.

سنگ تراورتن در گذشته جزو زشت‌ترین سنگ‌ها بود ولی با تغییر در نحوه فراوری آن بخت و اقبال این سنگ نیز عوض شد و با رشد و گسترش فناوری از فرش به عرش رسید. اما اینکه تا چه زمانی این وضعیت و اقبال عمومی سنگ تراورتن ادامه خواهد داشت، سوال مهمی است. باید این نکته را بدانیم که دوام رزین به کاربرده شده در فراوری سنگ تراورتن تنها 20 سال است. شایان ذکر است که عمر یک سنگ نما نیز از این مدت بیشتر نیست. البته پس از این مدت سنگ نمای تراورتن نابود نمی‌شود، بلكه تنها سيماي سنگ نما ديگر جلوه زيباي رزين شده سابق را ندارد‌ و گويي كه از ابتدا اصلاً رزين و پوليش نشده‌است؛ ظاهری با خلل و فرج بسيار كه البته اين نیز خود سبکی از سنگ نما می‌باشد و علاوه بر این با صرف هزینه امکان ترمیم مجدد آن وجود دارد و در نتیجه همه این عوامل باعث شد تا در سال‌های اخیر استقبال خوبی برای استفاده از تراورتن به عنوان سنگ نما صورت گیرد.

سنگ تراورتن با توجه به تنوع زیاد رنگ و طرحی که دارد توانسته جایگاه ویژه ای در بین انواع سنگ های نما به خود اختصاص دهد، ولی متاسفانه سنگ تراورتن به عنوان سنگی شکننده در بین عوام بدنام شده، ولی در بناهای تاریخی رم که بیش از 300 سال از عمرشان می گذرد مشاهده می‌شود که از سنگ تراورتن برای ساخت نمای ساختمان استفاده شده است که باعث می شود این تصور اشتباه نقض و پی به دوام بالای تراورتن برد. این سنگ ذاتا سطح متخلخلی دارد و جنس آهکی همراه با تخلخل سطحی سنگ تراورتن باعث چسبندگی بالای این سنگ به سیمان شده است و همین خاصیت در هنگام نصب باعث می‌شود محکم‌تر به دیوار بچسبد و در نهایت ماندگاری خوبی به عنوان سنگ نما داشته باشد.

سنگ نمای ساختمان | سنگ نما

روش های نصب سنگ نما

باید در نظر داشت که نصب سنگ نما با اجرای سنگ‌های دیگر متفاوت است و شرایط و مهارت خاص خود را می‌طلبد. با توجه به اختلاف دما در شب و روز و تغییرات فصول و در نتیجه انبساط و انقباض سنگ، اگر برای نصب سنگ نما از روش دوغاب سیمان استفاده شده باشد احتمال کنده شدن سنگ از روی نما و سقوط آن وجود دارد. بنابراین می‌بایست با اسکوپ کردن سنگ نما، اتصال آن را محکم کرد در غیر این صورت باید مدتی پس از نصب آن جهت جلو گیری از ریزش، یک به یک آن‌ها را به نما پیچ نمود. که این کار ظاهر خوبی برای نمای ساختمان ندارد، پس بهتر است هزینه‌ای که قرار است بعد از نصب سنگ نما صرف این کار شود قبل از اجرا صرف اسکوپ کردن آن گردد. روش دیگر در نصب سنگ نما روش خشکه چینی است، در این روش قبل از نصب سنگ نما لازم است که با استفاده از پروفیل و نبشی‌های فلزی پشت کار را شاسی کشی کرده و سنگ‌ها را به وسیله گیره روی شاسی محکم کرد..

در نصب سنگ نما خصوصا زمانی که قرار است در ارتفاع قرار بگیرد، استحکام  آن دارای اهمیت بیشتری است چرا که می‌بایست سنگ نما از خلل و فرج مناسبی برخوردار باشد تا ملات و دوغابی که پشت سنگ ریخته می‌شود، محکم به سنگ نما بچسبد و استحکام دو چندانی به اتصال سنگ‌ها به نما بدهد، به این دلیل که امکان جدایی سنگ از دیواره نما زیاد است و خطر سقوط سنگ رهگذران و خودروها را تهدید می‌کند. با توجه به این موضوع استفاده از سنگ تراورتن بخاطر داشتن این ویژگی‌ها، یکی از بهترین گزینه‌های انتخاب برای سنگ نما می‌باشد که البته یکی از نقاط ضعف اصلی سنگ مرمریت برای کاربرد به عنوان سنگ نما هم همین مورد است.

سنگ نمای ساختمانی | مقایسه انواع سنگ نمای ساختمان

سنگ چینی

یکی دیگر از گزینه‌های مناسب برای سنگ نما، استفاده از سنگ چینی یا همان سنگ کریستال است. انتخاب سنگ چینی برای استفاده به عنوان سنگ نما بخاطر ویژگی‌های که این سنگ دارد کاملا فنی و صحیح است. سنگ چینی از لحاظ جذب آب و چسبندگی دوغاب بین گرانیت و تراورتن است و نه به اندازه ی تراورتن جذب کننده دوغاب و نه به اندازه گرانیت نچسب است. استفاده از سنگ چینی برای نمای ساختمان‌ها در ایران از گذشته رایج بوده است خصوصا برای نمای ساختمان‌های مناطق گرمسیر، چراکه رنگ روشن سنگ چینی و کریستال باعث می‌شود ساختمان از جذب گرمایی زیاد در امان باشد. مقاومت این سنگ در مقابل هوازدگی سطحی و عمقی نیز نسبتاً خوب است و در بعضی از موارد، سنگ چینی در این خصوص می‌تواند با سنگ‌های تراورتن و گرانیت هم رقابت کند.

نکات مهم در حین نصب سنگ نما

• سنگ مناسب با شرایط جوی و آب و هوای منطقه انتخاب شود.
• جهت اتصال سنگ نما به سطح پشت کار از روش‌های مناسب نظیر اسکوپ کردن یا رول پلاک کردن باید استفاده نمود.
• از انطباق نمای کار شده با نقشه های اجرایی اطمینان حاصل کنید.
• سفت کاری انجام شده که به عنوان زیر کار سنگ نما می باشد می بایست کاملاً شاقول باشد.
• پنجره‌های هم اندازه در طبقات روی هم کاملاً در یک امتداد باشند و در هر طبقه تراز بالا و پایین پنجره‌ها با هم یکی باشند.
• سنگ نما در گوشه ها و نبش ها باید بصورت گونیا به کار گذاشته شود.
• سنگ نمای کار شده در لبه بالای تراس‌ها و پنجره‌ها باید دارای لبه‌ای به عنوان آبچکان باشد.
• در صورتی که نما به روش‌تر اجرا شود از سیمان تازه و ماسه شسته شده جهت ملات استفاده شود و عیار ملات استفاده شده 400 کیلوگرم به ازاء هر متر مکعب باشد.
• در زمان نصب سنگ نماهای آهکی باید به تمیز نگهداشتن و عدم ریختن ملات روی آن توجه زیادی داشت چرا که تمیز کردن آن مشکل است.

• توجه به این نکته در هنگام خرید سنگ نما مهم است که سبک و نوع طراحی نمای ساختمان با طرح و رنگ سنگ هم خوانی داشته باشد.

قیمت سنگ نما | سنگ نمای ساختمان

سازگاری سنگ نما ساختمانی با شرایط منطقه ای

نکته مهم قابل توجهی که خیلی از معماران به آن توجه نمی‌کنند عدم تناسب جنس سنگ نما ساختمانی با منطقه‌ای که ساختمان در آن ساخته شده می‌باشد. بطور مثال هیچوقت نباید از یک سنگ تیره برای مناطق خلیجی استفاده کرد، برای این مناطق باید روشن ترین سنگ را بکار برد تا مانع از جذب نور و گرمای بیشتری به ساختمان شود. برای مناطق سردسیری از سنگ‌های کریستال و گرانیت ، بخاطر استحکام بالا و جذب آب خیلی کم استفاده می‌شود. البته چون تراکم این سنگ‌ها بالاست و سطح صاف و بدون تخلخلی دارند برای اجرا در نمای ساختمان، حتما از اسکوپ و گیره‌های مخصوص این کار باید استفاده شود. سنگ‌های تراورتن یکی دیگر از انواع سنگ‌های نما است که در شرایط مختلف آب و هوایی نسبتا سازگار هستند و به خاطر تنوع بسیار بالا در کیفیت، طرح و رنگ از سرشناس‌ترین سنگ‌ها برای بکارگیری در نمای ساختمان هستند.

عوامل موثر در قیمت سنگ نما

• نوع سنگ: طبیعتا سنگ‌های با کیفیت بالا و معادن محدود، قیمت بیشتری هم دارند و اغلب تولید کنندگان قیمت این نوع سنگ‌ها را تعیین می‌کنند.
• ابعاد سنگ نما:  سنگ‌های مورد استفاده برای نما بیشتر ابعاد 40 طولی دارند. در حالت کلی هرچه طول سنگ بلندتر باشد به این دلیل که موجب یکپارچگی بیشتر نمای ساختمان می‌شود در نتیجه قیمت بیشتری هم دارد.
• رنگ و طرح سنگ: در حالت کلی هرچه رنگ سنگ روشن تر و مایل به سفید باشد، قیمت بیشتری هم خواهد داشت. برای مثال سنگ‌های تراورتن آتشکوه و عباس آباد بخاطر رنگ روشن قیمت بیشتری نسب به سایر انواع سنگ‌های تراورتن دارند.
• نوع فراوری و برش سنگ نما:  استفاده از مواد درجه یک در فراوری سنگ‌ها و همچنین کوره‌ای نبودن فرایند فراوری، سرعت تولید را کم می‌کند اما باعث افزایش قیمت سنگ نما هم خواهد شد. هرچه برش سنگ در ابعاد کوچکتر باشد، قیمت سنگ را هم کمتر می‌کند.

بیشتر بخوانید:

 راهنمای کامل خرید سنگ ساختمانی