زندگی نامه هوشنگ سیحون
بیشتر بخوانید: زندگینامه حسین امانت
هوشنگ سیحون متولد31 مرداد 1299 از تهران است. این معمار و نقاش ایرانی، استاد معماری و رئیس سابق دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران بود. هوشنگ سیحون در خانوادهای اهل موسیقی بهدنیا آمد. پدر بزرگ او میرزا عبدالله فراهانی بنیانگذار موسیقی سنتی و معروف به پدر موسیقی سنتی ایران بوده است. مادر وی مولود خانم، از نوازندگان تار و سه تار و مرحوم احمد عبادی استاد بزرگ سه تار نیز، دایی سیحون است. همسر سابق وی معصومه سیحون نیز نقاش و صاحب گالری سیحون در تهران بود.
او پس از پایان تحصیل معماری در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران، به دعوت آندره گدار رئیس اداره باستانشناسی وقت ایران، برای ادامه تحصیل راهی پاریس میشود و در دانشسرای عالی ملی هنرهای زیبای پاریس بوزار طی حدود ۳ سال تحت تعلیم اوتلو زاوارونی به تکمیل دانش معماری خود میپردازد و در سال ۱۹۴۹ به درجه دکترای هنر میرسد.
هوشنگ سیحون بیش از دو دهه در ونکوور کانادا زندگی میکرد. وی شهروند افتخاری فرانسه نیز محسوب میشد. او استاد دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران بوده و یک دوره ریاست این دانشکده را عهدهدار بوده است.
آرامگاه بوعلیسینا، اولین اثرمعماری هوشنگ سیحون
او در بازگشت به ایران در سن 25 سالگی نخستین اثر معماری خود را که بنای یادبودی بر آرامگاه بوعلیسینا بوده است طراحی میکند. در سال ۱۳۲۴ طی برگزاری یک مسابقه معماری برای آرامگاه ابن سینا، با نظر مساعد آندره گدار و محسن فروغی، طرح هوشنگ سیحون به عنوان بهترین طرح مسابقه برگزیده می شود و کار ساخت این بنا در سال ۱۳۳۳ هجری شمسی به پایان می رسد . این اثر در تاریخ ۲۱ اردیبهشت ۱۳۷۶ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست.
بیشتر بخوانید: عبدالعزیز فرمانفرمائیان، معمار بناهای ماندگار تهران
هوشنگ سیحون، مرد بناهای ماندگار
هوشنگ سیحون به مرد بناهای ماندگار معروف است.
اودر طول فعالیت خود در ایران، بناهای مشهوری را طراحی کرد؛ بناهایی که به دست این هنرمند ایرانی ساخته شدند به عنوان بخشی از تاریخ معماری مدرن و تلفیق آن با معماری سنتی، به یادگار خواهند ماند. توجه به نوع شخصیتی که سیحون بنا را برای او طراحی میکرد، از ویژگیهای مهم کار هوشنگ سیحون بود. سیحون در طول سالهای فعالیت خود عضو شورای ملی باستانشناسی، شورای عالی شهرسازی، شورای مرکزی تمام دانشگاههای ایران و کمیته بینالمللی ایکوموس وابسته به یونسکو و به مدت ۱۵ سال مسئولیت مرمت بناهای تاریخی ایران را برعهده داشته است.
از میان پروژههای طراحی و ساخته شده وی میتوان به آرامگاه بزرگانی چون خیام، کمال الملک، بوعلی سینا، نادرشاه افشار، کلنل محمدتقیخان پسیان و دهها مقبره و آرامگاه دیگراشاره کرد. طراحی بنای موزه توس در سال ۱۳۴۷ و ساختمان بانک سپه در میدان توپخانه از دیگر طراحی های مهم هوشنگ سیحون هستند.
از دیگر آثار هوشنگ سیحون همچون ساختمانهای سازمان نقشه برداری کل کشور، کارخانه نخریسی کوروس اخوان، کارخانه آرد مرشدی، مجتمع آموزشی یاغچیآباد، سینما آسیا، سینما سانترال، کارخانه کانادادرای (زمزم فعلی ) در تهران و اهواز، کارخانه یخ سازی کورس اخوان و حدود ۱۵۰ پروژه مسکونی خصوصی نیز می توان یاد کرد.
و در سبک معماری خود بیش از هر چیز منطق را در نظر میگرفت. زیرا عقیده داشت هیچگاه هیچ چیز نباید بی منطق در معماری به کار برود. حتی کوچکترین خط و کمترین نقطه باید دلیل و معنی مخصوص به خود داشته باشند. او به تناسب اجزای طراحی و سادگی آنها اهمیت زیادی میداد. زیرا حجمها و تناسبات وقتی زیبا نباشند، عوامل تزئینی تأثیری در زیبایی آن ها نخواهند داشت. طراحیهای سیحون از کاربری تبعیت میکردند.
سیحون نقشاندازی بود که در دنیای ابعاد از معانی پر رمز و راز باطن سخن به میان میآورد و معانی و فلسفه نظری و وجودی بزرگانی که معمار و طراح آرامگاه هر یک از آنان بوده، در نقش مقبرهشان متجلی کردهاست. به عنوان مثال در ۱۳۳۸ آرامگاه حکیم عمرخیام را مبتنی بر اصول ریاضی و مثلثاتی خیام، محاسبه و طراحی کردهاست.
بیشتر بخوانید: ۲۶ نکته درباره فرانک لوید رایت، مشهورترین معمار تاریخ آمریکا
هوشنگ سیحون، نقاش و معمار پرسابقه ایرانی
سیحون در کنار معماری، به نقاشی از مناظر و روستاهای ایران میپرداخت و نمایشگاههایی از این آثار خود در ایران و در خارج از ایران برپا کردهاست.آثار وی در نمایشگاهی در دانشگاه ماساچوست در سال ۱۹۷۲ در کنار آثار هنرمندانی چون پیکاسو و سالوادور دالی به نمایش درآمد.
در این نمایشگاه تابلویی از “کلافهای خطی” به نمایش گذاشت که در آن از خطوط موازی و پر پیچ و تاب که هیچگاه همدیگر را قطع نمیکنند، استفاده کرده بود. دانشگاههایی مثل MZT، هاروارد، واشنگتن و برکلی مجموعهای از نقاشیهای او را گردآوری کرده و نگهداری میکنند.
درگذشت هوشنگ سیحون
هوشنگ سیحون معمار ایرانی، روز پنجم خرداد سال 1393 بر اثر پاره شدن رگ آئورت در سن ۹۳ سالگی در بیمارستان ونکوور کانادا درگذشت.
سیحون در وصیتنامه خویش خواستهاست تا بنیادی به نام او توسط فرزندانش مریم و نادر سیحون برای نگهداری از کلیه آثار نقاشی و طراحی او تأسیس شود و در شرایط مناسب در نهایت همه این آثار به موزهای در ایران اهدا شوند.
گرد آورنده: فریماه فاطمی- مهندس معمار