انتخاب سنگ ساختمانی مناسب
امروزه به سبب پیشرفت تکنولوژی در استخراج و حمل و نقل، استفاده از سنگ ابعاد گسترده ای یافته و از آن، در بخش های مختلف ساخت و ساز استفاده می شود. انتخاب سنگ ساختمانی مناسب که با شرایط آب و هوایی محیط سازگاری بیشتری داشته باشد تا دوام سازه را تضمین کند نکته حائز اهمیتی است که باید از سوی خریداران آن در نظر گرفته شود.
اگر قصد خرید سنگ از جمله تراورتن، سنگ چینی، مرمریت و … برای ساختمان خود را دارید، با توجه به فضایی از ساختمان که قصد نصب سنگ در آن را دارید باید نوع آن را انتخاب کنید. به طور معمول فضاها به چند دسته زیر تقسیم می شوند:
- نما خارجی
- نمای داخلی
- کف پله و پاگرد
- کف فرش فضاهای داخلی مسکونی
- کف فرش فضاهای داخلی تجاری و اداری
- کف فرش بام و پیاده رو
- سرویس بهداشتی
- درپوش دیوارهای محوطه، حیاط و جان پناه بام
- سنگ روی کابینت و اپن
دسته بندی سنگهای موجود در بازار
- تراورتن
- گرانیت
- مرمریت
- سنگ چینی
- لایم استون
- ترا انیکس
- سند استون
- اونیکس
سنگ ها با توجه به اینکه در معرض سایش و ضربه می باشند، باید از ویژگیهای زیر برخوردار باشند
– تخلخل کم
– زیبایی رنگ و ظاهر
– قابلیت شستشو و پایداری در برابر اسیدها ، بازها و شوینده ها
– دارا بودن قابلیت برش در یک جهت ، که سنگهای دگرگونی و بعضی از سنگهای رسوبی این خصوصیت را دارا می باشند .
– مقاومت و سختی بالا .
– مقاومت سایشی نسبتا زیاد .
– مقاومت ضربه ای زیاد .
بهترین سنگ ها برای استفاده در کف و پلکان گنایس و کوارتزیت می باشند .
پوشش دیوارهای داخلی
اکثر دیوارهای داخلی ساختمانهای اداری، اماکن عمومی و بهداشتی، فروشگاه ها و سالنهای غذاخوری با سنگ پوشانده می شوند. سنگهای مورد استفاده در این مورد باید دارای خصوصیات زیر باشند
– جلاپذیری مطلوب
– تخلخل کم
– زیبایی رنگ و ظاهر
– قابلیت شست و شو و دوام در برابر شوینده ها
نما سنگ ساختمانی
بیشترین موارد کاربرد سنگ در ساختمان، در نما است. نمای ساختمان دائما در معرض شرایط جوی نظیر باران، یخبندان، آفتاب و آلاینده ها است، لذا سنگ نما باید ویژگی های خاصی داشته باشد تا بتواند در برابر این عوامل دوام بیاورد. بنابراین برای انتخاب سنگ برای استفاده در نمای ساختمان باید به نکات زیر توجه ویژه ای شود.
– ترکیبات کانی شناسی آن باید مد نظر قرار گیرد، زیرا کانی های مضر ( کانی های آهن ) در برابر آب و هوا اکسیده شده و موجب فرسودگی سنگ می شوند.
– بهتر است سنگ نما متناسب با عمر مفید مورد انتظار ساختمان انتخاب گردد.
– سنگ متناسب با نوع آب و هوای منطقه و شرایط اقلیمی انتخاب گردد. مثلا در مناطق سرد و مرطوب، سنگ باید دارای تخلخل بسیار کم باشد، وگرنه ممکن است بر اثر یخبندان های متوالی متلاشی شود، یا در مکان هایی که امکان وزش طوفان شن وجود دارد سنگ در معرض سایش است، باید سنگ مقاوم در برابر سایش انتخاب شود.
– سنگ انتخابی باید قابلیت صیقل خوردن و برش را داشته باشد .
– در صورت نصب سنگ به روش تر، باید چسبندگی خوبی با ملات داشته باشد .
– رنگ آن باید با ثبات باشد.
– در برابر بخارها ، گازها و پرتو آفتاب پایدار باشد.
– مقاومت کششی و خمشی نسبتا خوبی داشته باشد.
عوامل موثر برای انتخاب سنگ ساختمانی
در ابتدای طرح باید کاربرد موردنظر مشخص باشد و این عوامل با توجه به آن تعیین شوند. به طور کلی عوامل مهم در انتخاب سنگ ساختمانی مناسب عبارتند از قیمت، رنگ، دوام و مشخصات فنی.
رنگ سنگ ها
این عامل بیشتر از دید معماران مهم است، اگرچه مهندسان نیز حتما روی رنگ سنگ نظر دارند. معمولا رنگ های روشن نسبت به رنگ های تیره، ترجیح داده می شوند. این موضوع به خصوص در سنگ های آهکی مهم تر است زیرا اکثر رنگ های تیره سنگ های آهکی در نمای بیرون ساختمان بر اثر نور خورشید و آلودگی هوا دوام ندارد. رنگ سبز از ویژگی هایی است که از نظر اقتصادی نیز بسیار مهم است. سنگ هایی که با رنگ سبز، لاجوردی و قرمر که کمیاب هستند دارای ارزش بیشتری می باشند. گاهی فاصله دید، در تشخیص رنگ سنگ اهمیت دارد. یک گرانیت با دانه بندی متوسط که دارای فلدسپات های صورتی است، در فاصله دور با این ویژگی دیده نخواهد شد. همچنین یک قطعه چند رنگ از آن، در فاصله دور به صورت تک رنگ درخواهد آمد. بنابراین باید تک رنگ یا چند رنگ بودن سنگ را در فاصله ای حدود 20 تا 50 سانتی متر از چشم، موردنظر قرار داد.
دوام سنگ
دوام یک سنگ ساختمانی پایداری آن در مقابل تهاجم شیمیایی و عوامل هوازدگی است. متاسفانه دوام سنگ که باید مهم ترین عامل در انتخاب سنگ باشد اغلب مورد توجه قرار نمی گیرد. بسیاری از ساختمان های گران قیمت وجود دارد که در انتخاب سنگ آنها به این موضوع توجه نشده و از این ناحیه متضرر شده اند. از عوامل طبیعی که روی این موضوع اثر می گذارند، ساخت، بافت، و ترکیب کانی شناسی را می توان نام برد. موقیت نصب سنگ در ساختمان و کاربرد آن نیز عامل دیگری است که روی دوام سنگ موثر است. علاوه بر این، شرایط آب و هوایی نیز بسیار مهم است. در آب و هوای گرم و مرطوب، هوازدگی شیمیایی و در آب و هوای سرد و خشک، هوازدگی فیزیکی موثرتر است.
بافت سنگ
سنگ ممکن است دارای دانه های هم اندازه از نوع درشت دانه یا ریزدانه، یا داراری بافت پرفیری (دانه های نامساوی) باشند. سنگ های درشت دانه، زودتر از سنگ های ریزدانه گسیخته می شوند، به خصوص به تغییرات دما حساس اند. این نوع گسیختگی حداقل تا حدودی به علت تفاوت ضرایب انبساطی کانی های سازنده سنگ مربوط می باشد. سنگ ها همچنین ممکن است متراکم یا متخلخل باشند. سنگ متراکم دیرتر از سنگ متخلخل متلاشی می شود. سنگ های متراکم تقریبا غیر قابل نفوذند، لذا عوامل هوازدگی نمی تواند سریعا عمل نماید. از طرف دیگر، سنگ های با تخلخل باز و مویین، آب را به سادگی جذب می کنند و بر اثر یخبندان دچار ترک خوردگی می شوند.
ترکیب شناسی سنگ
از آنجایی که کانی های مختلف دارای مقاومت های متفاوتی در برابر هجوم عوامل هوازدگی می باشند، طبیعی است که سنگ ها به دلیل دارا بودن کانی های سازنده متفاوت، دارای مقاومت های گوناگونی نیز در برابر هوازدگی اند و آنهایی که دارای کانی هایی با مقاومت کمتر هستند، زودتر بر اثر عوامل مختلف آسیب می بینند.
بیشتر بخوانید :